دربارۀ بازخورد گرفتن برای نوشته‌ها

این جمله ویرجینا وولف نیز درباره انتشارکتاب و بازخورد گرفتن می تونه مفید باشه.

به خاطر خدا قبل از سی سالگی کتاب منتشر نکنید. این موضوع اهمیت زیادی دارد. بسیاری از اشتباهات در شعرهایی که می‌خوانم به این خاطر است که شاعر برای قرار گرفتن در فشار هنوز بسیار جوان است و از نظر روحی و کلامی پژمرده می‌شود. شاعر به خوبی می‌نویسد؛ او برای چشمان سخت‌گیر و زیرک مردم می‌نویسد؛ اما چقدر بهتر می‌شد اگر این را پس از ده سال نوشتن تنها برای چشمان خودش می‌نوشت. از این گذشته، سال‌های بین بیست و سی سالگی اوج هیجانات احساسی را به دنبال دارند. اگر زندگی واقعی اینقدر سخت است، دنبال کردن زندگی خیالی آزاد است. وقتی جوان هستید بنویسید، احمق باشید، سطحی باشید، از شاعران بزرگ تقلید کنید، همه اشتباهات را تجربه کنید، سبک، نحو، دستور زبان؛ همه چیز را بیرون بریزید، عصبانی شوید، دوست بدارید، با هر کلمه‌ای که می‌توانید بسازید. با این کارها نوشتن را یاد می‌گیرید. اما اگر کتاب منتشر کنید آزادی‌تان محدود می‌شود.

از «نامه‌ای به یک شاعر جوان» ۱۹۳۲

سلام شاهین کلانتری عزیز
قلمت بهم انگیزه میده برای نوشتن ،خواندن،تسلیم نشدن.
پاینده باشی

حدودا دو روز پیش بود بعد از چند ماه نوشتن و خواندن، به خودم اجازه ی انتشار یک داستانک در وبلاگ یکی از دوستانم را دادم. بعد از انتشار داستانکم، برای آنکه داستان مرا بخواند تماس گرفتم و پیگیر شدم، بلاخره دوستم نوشته ام را خواند، بازخوردش منفی بود.با خود گفتم من برای نوشتن و بازنویسی این داستان چند ساعت زمان گذاشته ام، نباید حداقل یک تشویقی شوم تا به خودم امیدوار شوم؟
خنده دار است…

به خودم که آمدم دیدم دو روز گذشته و هر یک ساعت یک بار دارم وبلاگ را چک میکنم تا یک بازخورد مثبت دلم را شاد کند….
این دوست داشتن نیست…
اما من که نوشتن را دوست دارم، نه مانند مجنونی که لیلی را دوست داشت، بلکه مانند دختری که با نوشتن بزرگ شد و بزرگتر خواهد شد شاید اندک باشد اما بزرگ شدن است باز هم… هر چه میگذرد بیشتر به نوشتن وابسته میشوم. با آنکه “منتظر بازخورد گرفتن و حرف دیگران در مورد نوشته هایم” را کنار گذاشته بودم، دوباره این انتظار به سراغم آمد و این مرا ترساند. همین ترس باعث شد دو روز تمام، به سراغ عادت های نویسندگی ام (خواندن سعدی، خواندن یک کتاب خوب،نوشتن در مورد جمله های قصار و …) که سه ماه است پیگیر آنها بودم نروم، در این افکار بودم که گفتم بگذار سری بزنم به سرزمین حرف هایتان، شاید در میان ِآن حرف ها، حرفی هم برای من زده باشید…. سایت که بالا آمد، جای خالی جستجوی بالای صفحه، نوشتم “بازخورد”، آن کلمه را در تیتر مطلبی یافتم،انتخابش کردم و وارد شدم …وقتی آن را خواندم چشمانم سیاهی رفت، در گوشه ای خزیدم، تلخی حرف حق گلویم را آزار میداد دهانم از آن تلخی، بدمزه شده بود… سانسور کننده ی درونم بود که میگفت تو را چه به نوشتن، برو سراغ همان کار قبلی ات….. گفت و گفت و گفت…چاره ای نبود یا باید فراموش میکردم نوشتن را یا باید میرفتم… کشان کشان خودم را به کمد چوبی اتاقم رساندم، دستم را به دستگیره اش انداختم دفتری که در آن تاریکی کمد پنهان شده بود را بیرون کشیدم باید حرف حساب میزدم به آن که درونم نشسته، می دانم او جوابم را خواهد داد(امیدوار بودم) زمزمه ای در گوشم میشنیدم که میگفت به جای این کار بیهوده برو کنترل تلویزیون را بردار و بچرخان چند تا فیلم نگاه کن تا حالت جا بیاید و از فردا، شروع میکنی به نوشتن( گفته بودید فردا نخواهد رسید) اگر الان به حرف آن زمزمه ها گوش میدادم باز هم روزی دیگر می گذشت… شاید هم گوش دادن به آن زمزمه ها، مرا مجبور میکرد تا نوشتن را ترک کنم و فکر ننوشتن حسرت داشت و بغض داشت و درد. گام برداشتن سخت بود یا نبود نمی دانم فقط باید به کاغذ و قلم میرسیدم و دستم را روی آن میگذاشتم و اجازه میدادم درونم حرف بزند، پشت میز و نشسته روی صندلی،قلم در دست روی کاغذ نوشتم و ….. سخت بود مقاومت کردن در برابر آن زمزمه هایی که در گوشم نجوای فرار از نوشتن را میکرد. نوشتن را ادامه دادم تا بالاخره در میان آن همه ناآرامی و نابه سامانی یکی از درون گفت:
از وقتی نوزاد بودیم تا وقتی بزرگسال شدیم، دنبال این بودیم که دیگران چه میگویند، عکس العمل دیگران چیست، نوزاد که بودیم وقتی اولین بار روی پاهایمان، لرزان ایستادیم، محکم بر زمین خوردیم، قربون صدقه ی دیگران نبود که باعث شد دوباره بلند شویم بلکه ما هم میخواستیم مثل دیگران راه برویم، بارها بر زمین خوردیم و بلند شدیم… تا بالاخره گام به گام شروع به راه رفتن کردیم. هر چه بزرگتر شدیم حرف های دیگران و افکار خودمان، ما را وادار کرد تا باور کنیم، ما نیازمند تشویق و بازخورد دیگران هستیم. عادت شد برایمان، چشم به بازخورد دیگران دوختن.
اگر عادت است پس
فقط به خاطر مراقبت نکردن دوباره گرفتار “انتظار برای بازخورد گرفتن”شدم ، نه؟
لطفا به من بگویید چه کنم تا دوباره گرفتار آن نشوم؟

مطلب بسیار شلاقی بود!
خوشم آمد از صراحت بیانتان. با کلیت مطلب موافقم. تنها نکته ای که موافق نیستم این است که برای یکبار هم که شده، اگر کسی قدم در این مسیر می نهد(مثل خود من)، باید یک راهنمایی کلی بشود تا حداقل بداند که چه مواردی را باید یاد بگیرد و چه مسیری را باید دنبال کند.
به عنوان مثال برای خود من، دوست عزیزم جناب یوسف فراهانی چند نکته کلیدی را بهم گوشزد کردند که به کلی بر نوع نوشتنم و مسیری که باید دنبال کنم اثرگذار بود که از این بابت مدیونشان هستم.
به اصطلاح خودمان، باید سرنخ را گرفت و …
ضمنا صمیمانه متشکرم از شما بخاطر مطالب و نکته هایی که حضوری (باشگاه تولید محتوا) و غیرحضوری(وبلاگتان و مدرسه نویسندگی) یاد گرفتم و همچنان یاد می گیرم.

خواهش میکنم .البته پستهای شما همیشه کامل هستند فقط باخوندنشون ایده هایی به ذهنم میرسه که خوشحالم از خوندشون خوشحال می شوی.

برای رسیدن به هرچیزی باید بهاشو بپردازیم.برای نویسنده شدن هم بهاش خوندن و نوشتن زیاده.وقتی کسی زیاد ننوشته قطعا بهای نویسنده شدن رو نپرداخته پس چه لزومی به گرفتن تائید الکی یا بازخورد منفی هست وقتی خودمون از قبل میدونیم هنوز راه زیادی تا رسیدن به مقصد مونده.کسایی که منتظرن تائید بشن بعد ادامه بدن منتظر بهانه ای هستند تا از پرداخت بهای نویسندگی معاف بشن وعذری به خیال خودشون موجه برای به هدف نرسیدنشون پیدا کنن.امیدوارم هیچ کسی خودش، خودش رو گول نزنه چون خیلی بدتر از اینکه کس دیگری آدم رو گول بزنه!

شاید اصرار ما میوه کالی دردهان بقیه باشد ولی برای خودمان مثل انجیر خیس خرده شیرین است

همیشه عده ای از اهالی درونم، تشنه بازخورد ها هستند، گاهی واقعا مانع نوشتنهایم شده اند. به این مطلب شما واقعا نیاز دارم

مکالمه یک شاگرد با معلم:
اجازه آقا ! قبول دارید ما کلاس اولی هستیم؟
بععله
اجازه آقا ! می دونید ما دفترامون رو پر کردیم؟
بله فرزندم
اجازه ! شما نمی خواین مشقامونو با خودکار قرمز خط بزنین؟
فرزندم خط زدن و آفرین گفتن و ستاره چسبوندن دیگه قدیمی شده
شما باید یاد بگیرید خودتون، خودتون رو تشویق کنید.
شما لطفا یک کانال بزنید من اونجا مشقاتونو می بینم…
اجازه آقا ! سپاسگزاریم که ما را از گمراهی های تشویق و تایید نجات دادین.
مکالمه شاگرد با خودش: و ما را به استرسی بالاتر مبتلا کردین.
( همین الان، یهویی تقدیم با احترام)

گاهی ده سال اول فعالیت یک نویسنده می تواند ابتدای مسیر نویسندگیش باشد.
امیدوار کننده ست.
باد چرخ های توقعاتم را تنظیم کرد.

بدترین نکته درباره بازخورد اولین نوشته ها اینه که بهت بگن چقدر عالیه! این موقع ها احساس میکنم منو با سیب زمینی اشتباه گرفتن.
من هم فکر می‌کنم لحظه ایی که به هوای تایید دیگران سرت رو بالا بیاری همه چی از زیر دستت فرار می‌کنه.

سلام. من حدودا شیش ماهی میشه که اینجا رو میخونم، و با اینکه درحال‌حاضر دلم نمی‌خواد بیشتر از حدی که الان می‌نویسم، بنویسم و نوشتن تو اولویتم نیست، واقعا کیف می‌کنم از خوندن نوشته‌های تمیز و درست و حساب‌شده‌ی کسی که وقت می‌ذاره برای کلمات، و جمله‌هاش -برعکس بیشتر جمله‌هایی که در طول روز می‌خونم- به طرز عجیبی “خالی” نیستن. هرجمله انگار واقعا یه چیزی داره واسه گفتن. نمی‌دونم دیده‌ین یا نه، یه سری آدما تو ذهن آدم تبدیل می‌شن به آدمای “درست‌حسابی”. تعریف من از آدم درست‌حسابی کسیه که موقع گوش دادن به حرفاش، سپرهای ذهنیم رو زمین می‌ذارم و حتی اگه حرفش به نظرم غیرمنطقی بیاد، به جای چرخوندن چشمام، یه بار دیگه تو ذهنم سبک سنگینش می‌کنم و بهش فکر می‌کنم. این نوع از احترام و اعتماد هم فقط در درازمدت تو ذهن آدم ایجاد می‌شه. خلاصه این‌که مرسی که آدم درست‌حسابی‌ای هستید، حداقل برای من 🙂

“اصلاً آدم می‌نویسد که با نوشتن خودش را تشویق کند ”
قبل از اینکه با شما و وبسایت خوبتون اشنا بشم منم یکی از همین ادم های کنه ای بودم که از دیگران تشویق میخواستم تا خودم رو باور کنم در حقیقت در تشویق حس خوبیه که همه ما دوستش داریم مثل یه مهر تایید که بگه اره تو خوبی ! اما من از شما یادگرفتم تا بنویسم که باورم بشه بهترین مشوق ادم خودشه! چون میدونه کجا هست و چقدر از مقصدی که میخواد بهش برسه فاصله داره…
اعتراف میکنم که نوشتن به من فهموند که هنوز یه راه به اندازه کل کره زمین در پیش دارم که بتونم از میونش سفر کنم و یادبگیرم و لذت ببرم …
ممنون از شما و نوشته های محرکتون ….
تا مدت های خیلی مدیدی باشید و به ما یاد بدهید که یکی دیگر از علائم حیاتی کم شناخته یِ انسان نوشتن است…

سلام شاهین عزیز.
واقعن چیزی از شرح این ککی که به تنبان امثال منِ تازه کار افتاده باقی گذاشتی که حتا توان و چیزی برای گفتن داشته باشیم برای کامنت گذاشتن؟
شاهین تو بهترین پزشک نویسنده هایی.
قلمت روان.