آیا باید نگران غلط‌های املایی و تایپی باشیم؟

بیایید تصور کنیم از فرط گرسنگی در حال تلف شدن هستیم؛ ولی به خاطر نداشتن قاشق و چنگال دست به غذا نمی‌زنیم. در چنین شرایطی قاشق و چنگال چیزی تجملی به نظر می‌رسد و اگر قصد خودکشی نداشته باشیم، احتمالاً با دست به غذا هجوم می‌بریم. (حتی بدون آن‌که از ترس کرونا دست‌هایمان را شسته باشیم!)

به گمان من امتناع از نوشتن به خاطر نگرانی از غلط‌های املایی، تایپی و انشایی، چیزی از این جنس نگرانی برای قاشق و چنگال است.

دریغ که بسیارند کسانی که از ترس داشتن غلط‌های نگارشی و ویرایشی خودشان را از موهبت نوشتن و انتشار نوشته‌ها محروم می‌کنند.

مهارت در املا و انشا لازم است، اما با ضعف در آن‌ها هم می‌توان به نوشتن ادامه داد. یادگیری فرایندی تدریجی است.

مثلاً من همین یکی دو روز پیش به خاطر تعجیل در انتشار پست وبلاگ، «ضرب‌الاجل» را به اشتباه «ضرب‌العجل» نوشتم. شاید چون خیلی عجله داشتم! تا اینکه با تذکر دو تن از دوستان متوجه این اشتباه املایی‌ام شدم و آن را اصلاح کردم. یا هزار سال پیش «درد دل» را می‌نوشتم «درد و دل».

باری، رخ دادن غلط املایی و بیش از آن، غلط تایپی، ناگزیر است. (غلط تایپی با غلط املایی فرق دارد؛ مثلاً در یکی از پست‌ها به‌جای مسحور نوشته بودم محسور که در اینجا جابجایی حروف صرفاً یک غلط تایپی است.)

اگر تشنۀ نوشتن هستیم، باید بدون هیچ واهمه‌ای خودمان را سیراب کنیم.

غلط‌های املایی و انشایی به مرور و با دقت بیشتر، تمرین و انتشار نوشته‌ها بیشتر بهبود می‌یابد. روی انتشار نوشته‌ها تاکید دارم، چرا که ما را وادار می‌کند تا دقت بیشتری روی واژه‌ها داشته باشیم. ضمن اینکه اگر هم عیب و ایرادی در کارمان باشد احتمالا پس از انتشار، با تذکر دیگران می‌توانیم نسبت به رفع اشتباهات اقدام کنیم.

همینطور با استفاده از سایت‌ها و برنامه‌هایی مانند واژه‌یاب می‌توانیم تا حد زیادی غلط‌ها را کاهش بدهیم.

البته که برای کاستن از غلط‌های نگارشی و ویرایشی هیچ چیز مانند مطالعۀ مداوم موثر نیست.

22 پاسخ

  1. سلام ،فوق العاده بود اقای کلانتری !فقط میتونم همینو بگم .ممن 20 سالمه و وقتی یک بیانیه با غلط املایی نوشتم و وقتی بهم گفته شد خیلی حس بعد گرفتم ولی الان متاسف نیستم وخجالت نمیکشم وسعی میکنم یادبگیرم ودرستش کنم .ممنونم اقای کلانتری بابت در که برایم باز کردین

  2. درباره‌ی سیروس آتابای نوشته‌بودی از کودکی در آسمان زیسته، و من عاشق این جمله شدم…💙
    گاهی هم اشتباهاً درست می‌شود:)

  3. جناب شاهین کلانتری. هر روز که پستهای بیشتری از شما مطالعه می کنم بیشتر به نوشته های خودم باور پیدا می کنم. چگونه می توانم فایل PDF کتاب خودم که چند روزی است مجوز چاپ گرفته را برای شما ارسال کنم. شاید جسورانه به نظر آید اما قول می دم خوشتان خواهد آمد.

    1. سلام
      سپاس از مهر شما
      من خیلی مشتاقم نوشتۀ شما رو بخونم.
      اما به خاطر مشغله‌ها و گرفتاری‌های زیاد می‌ترسم بفرستید و نرسم بخونم و شرمنده شما بشم.
      پس اگر چاپ شد بهم بگید تا کتاب رو حتما تهیه کنم.

  4. سلام استاد جان
    حرف شما درست.اینکه برایِ ترس از غلط املایی منتشر نکنیم اشتباه محض است.چون به نظرم با منتشر نکردن ، خیــــــــلی دیرتر متوجه اشتباه مون می‌شیم!
    اما بعضی از کلمات رو دوستان اشتباه می‌نویسن که انقدر نوشتن و نگارش درست شون تکرار شدن که به نظرم زشته دانش آموز و دانشجو اشتباه بنویسن!
    البته نظر من این هست ، اونقدر کوچیک هستم که ممکنه اشتباه باشه نظرم.اما حرف رو باید زد تا یاد گرفت💜

  5. ناگزیز(غلط املایی) است. (غلط تایپی با غلط املایی فرق دارد؛ مثلاً در یکی از پست‌ها به‌جای مسحور نوشته بودم محسور که در اینجا جابجایی حروف صرفاً یک غلط تایپی است.)

    1. این که غلط تایپی است مجتبی جان 🤣
      آخه خدایی کی به ناگزیر میگه ناگزیز!

  6. سلام استاد نازنین
    مثال دقیق و روشن و قاشق چنگالی تان عالی بود.

  7. راستش رو بخواید انگلیسی هم همچین مشکلاتی رو داره.
    bear و beer
    wring و ring
    تلفظشون یکم فرق داره و ممکنه اشتباه شنیده بشن.
    گاهی اوقات هم باید از نقش کلمه در جمله متوجه بشیم منظور کدومه.
    write و right
    حالا شما فکر کن بعضی کلمات مثل right چند معنی دارن. دقیقا مثل فارسی که راست چند معنی داره.

  8. ای کاش از هر حرف چند نمونه نداشتیم و همه ی آنها راحت نوشته میشد! و ترس این را نداشتیم که این حرف درست نوشته شده است یا غلت !
    مثل حروف انگلیسی!
    ولی ما :
    ز ذ ظ ض
    ص س ث
    و …..
    این یکی از بزگترین انتقاد های به زبان فارسیست!

      1. سلام؛
        لطفا این همکاری را با من بنماید، من نمی‌توانم اشتباهات املاه خود را بی‌گیرم به همین خاطر است، اکثر وقت از نوشتن نا امید میشوم.
        خواهشاً حتما به آدرس ایمیل من پیامک بگذارید و یا به آدرس تلگرامم(0790581792).

  9. اگر ویراستیار نصب می‌کنید نسخه برنامه باید حداکثر ۲۰۱۰ باشد. کارش راحت است و پیشنهادهایش در بسیاری از موارد درست. افزونه کروم را امتحان کرده ام

  10. سلام. در حین نصب ویراستیار، به اینترنت وصل باشید تا netframework را خودش دانلود کند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *