ریزنوشته‌ها | ما از واژه‌ها ساخته شده‌ایم

پیش‌حرف: «ریزنوشته» عنوان دستۀ مطالبی است که من توی کانال تلگرام مدرسه نویسندگی منتشر می‌کنم. در ریزنوشته‌ها نویسندگان دیگر نیز می‌نویسند. اما من اینجا به نقل ارتکابات شتابزدۀ خودم اکتفا می‌کنم.

این جمله شاید کمی اغراق‌آمیز به نظر برسد، اما غالباً پس از چند سال مداومت در نوشتن، به جایی می‌رسیم که بدون نوشتن کُمیتمان می‌لنگد.
کافی است دو روز از نوشتن دور شویم تا ببینیم رشتۀ امور از دستمان در رفته، درست و دقیق فکر نمی‌کنیم و زندگی‌مان به پریشانسرا تبدیل شده.
لابد توی فیلم‌ها دیده‌اید آدم محتضری را که اگر ثانیه‌ای دیرتر قرصش را بالا بیندازد، ناگزیر از سرکشیدن ریق رحمت است.
قلم و کاغذ گاهی چنین نقشی پیدا می‌کنند.
اما این اصلاً ترسناک نیست.
این یعنی نوشتن ضرورتی شده در زندگی ما.
و پر بیراه نیست اگر بگویم، من، بی‌نوشتن، بی‌شخصیتم. چون با نوشتن است که می‌توانم چکش و سنباده دستم بگیرم و شخصیت خودم را بسازم و صیقلی کنم.

من عادت دارم وقتی صبح‌ها از خواب بیدار می‌شم سه صفحه پشت سر هم بنویسم، عادت دارم هر روز یه مطلب آموزشی روی سایت خودم بذارم، عادت دارم تمام کارایی که طی روز می‌کنم رو هر نیم‌ساعت یه بار تو یه جدول بزرگ ثبت کنم، عادت دارم حین خوندن هر کتاب و مقاله‌ای هر کلمه‌ها یا عبارتی رو که برام جالبه یادداشت کنم، عادت دارم بعضی کتابای قدیمی و خوب خودم رو هر روز بگیرم دستم و چند دقیقه‌ای نوازششون کنم، من عادت دارم روزی چند بار روزنوشته‌های محمدرضا شعبانعلی رو چک کنم، من عادت دارم هر روز به طراحی آموزشی دورۀ نویسندگی خلاق فکر کنم، من عادت دارم هر روز دو فنجون قهوه بخورم، من عادت دارم هر روز سر خودم غر بزنم که تو باید باید باید بهره‌وری خودت رو ده برابر کنی، من عادت دارم تو کتابفروشیا پرسه بزنم و کتابای نو و کهنه بخرم، عادت دارم روی هر کاغذی که جلوم هست شروع کنم به نوشتن، عادت دارم که با علاقه از علاقه‌هام برای دیگران حرف بزنم، من عادت دارم که با عادت‌های خودم کیف کنم.

من فهمیدم که فقط به واسطۀ داشتن بعضی از عادت‌های خوبه که می‌شه مطمئن‌تر از هر روش دیگه‌ای به رضایت و موفقیت رسید.

اکتاویو پاز میگه:

«…واژه در اصل خود انسان است. ما از واژه‌ها ساخته شده‌ایم. آن‌ها تنها واقعیت وجودی ما هستند، یا در نهایت، تنها نمونه از واقعیت وجودی ما. هیچ نوع اندیشه‌ای بدون زبان وجود ندارد، چنانکه هیچگونه درکی از آگاهی بدون آن امکان‌پذیر نیست.»

این حرفِ پاز اصلاً اغراق‌آمیز نیست. موضوع اینه که ما کلمه‌ها رو خیلی دست‌کم می‌گیریم. چون واژه‌ها مفت‌ومجانی زیر دست و پامون ریختن. هر طور می‌خوایم باهاشون رفتار می‌کنیم، شلخته، و بدون توجه به تمام ظرفیت‌هایی که دارن.
اما فرق نویسنده با عموم مردم در اینه که نویسنده رابطۀ متفاوت و جدی‌تری با واژه‌ها داره. اون می‌دونه که اولاً بدون دایره واژگان گسترده دستش خالی می‌مونه و از پسِ نوشتن هیچ چیز درست‌ودرمونی برنمیاد، ثانیاً نویسنده از این موضوع آگاهه که لذت اصیلِ نوشتن وقتی تجربه می‌شه که بازی با کلمه‌ها رو یاد بگیره؛ درست مثل شطرنج.

نوشتن مُشت نشخوارهای ذهنی را باز می‌کند. کافی است سه چهار صفحه دربارۀ عمیق‌ترین نگرانی‌هایت بنویسی تا بفهمی انبوهی از آن‌ها بی‌راه‌اند و فرسنگ‌ها دور از واقعیت.
وقتی قلم دست می‌گیریم ذهن پریشان و چموشمان را رام می‌کنیم، و او را وامی‌داریم تا شمرده‌شمره و با صدای رسا حرف بزند. اینجاست که ذهن عرق‌ریزان به فشار می‌افتد و مجبور می‌شود نگاهی منطقی و چندجانبه‌تر به واقعیت داشته باشد.

وینستون چرچیل زمانی گفته بود:

«وقتی به گذشته و به همۀ آن نگرانی‌ها می‌نگرم، داستان پیرمردی را به خاطر می‌آورم که در بستر مرگش گفت در زندگی‌اش گرفتاری‌های زیادی داشته که اغلب آن‌ها هرگز اتفاق نیفتاده.»

حتی شلخته‌ترین و خام‌دستانه‌ترین نوشته‌ها هم تلاش‎هایی‌اند برای خلق زیبایی. محصول مهم نیست، لحظۀ نوشتن به خودی خود خالق زیبایی است؛ خالق لحظه‌های کشف و جاری‌شدن.
با نوشتن، برای زیبایی وقت می‌گذاریم؛ برای زیبادیدن، زیبابودن و زیبازیستن.

چند پیشنهاد برای مطالعۀ بیشتر: | مدرسه نویسندگی | نقشه راه نویسندگی | تولید محتوا | کپی رایتینگ | معرفی کتاب | کلاس‌ها و دوره‌ها | دانلود رایگان کتاب نویسندگی آنلاین 
شاهین کلانتری در مدرسه نویسندگی | تلگرام | اینستاگرام | توییتر | ویرگول | لینکدین