مقدمه:

می‌دانم که بعدِ آشنایی با چخوف آدم دیگری شدم. آدمی که از فهمید نوشتن داستان‌های معمولیِ آدم‌های معمولی، دشوارترین اما عمیق‌ترین نوع داستان‌نویسی است.

چخوف مرا با محبوب‌ترین کارگردان زندگی‌‌ام آشنا کرد که دو فیلم آخرش را مشخصاً تحت تأثیر نوشته‌‌های چخوف ساخته و در ترجمۀ چخوف به سینما چند سر و گردن از بقیه بلندتر است.

همان‌طور که «مرغ دریایی» چخوف را بارها و بارها خوانده‌ام، «روزی روزگاری در آناتولی» نوری بیلگه جیلان را هم بارها و بارها دیده‌ام، همان‌طور که با «بانویی با سگ کوچولویش» چخوف زندگی کرده‌ام، تماشای مکرر «خواب زمستانی» جیلان را هرگز از یاد نبرده‌ام.

این‌همه گفتم که بگویم نه‌تنها خواندن نوشته‌های چخوف را دوست دارم، بلکه مقالاتی که دربارۀ او نوشته شده را هم با ولع می‌خوانم.

داشتم مقالۀ خواندنی ایوان بولین را دربارۀ خاطرت سال‌ها رفاقت با چخوف می‌خواندم که به تکۀ زیر رسیدم:

چخوف گاهی اوقات می‌گفت:

-نویسنده باید فقیر باشد.

باید در چنین موقعیتی باشد که بداند تا اگر ننویسد از گرسنگی خواهد مُرد.

در غیر این صورت از تنبلی دست نخواهد کشید.

نویسنده‌‌ها را باید به بازداشتگاه برد و در آنجا هم به‌زور کتک و تنبیه مجبور به نوشتنشان کرد…

آخ، چقدر از زندگی ممنونم که در جوانی آن‌طور فقیر بودم!

چقدر داویداوا را دوست داشتم! گاهی اوقات مامین-سیبیریاک پیشش می‌آمد و می‌گفت: «آلکساندرا آرکادیونا، من یک کوپک هم ندارم، حداقل یک مساعدۀ پنجاه‌روبلی به من بدهید».

«اگر بمیرید هم نمی‌دهم. فقط به شرطی حاضرم بدهم که همین‌الان در اتاقم حبستان کنم، برایتان مرکب، قلم، کاغذ و سه بطری آبجو بفرستم و تنها زمانی آزادتان کنم که بگویید داستانتان حاضر است.»

اما گاهی اوقات کاملاً مخالف این را می‌گفت:

-نویسنده باید بی‌نهایت ثروتمند باشد، طوری‌که بتواند در هر لحظه که اراده می‌کند با قایق شخصی‌اش به سفر دور دنیا برود؛ یک سفر علمی به سرچشمۀ رود نیل، قطب جنوب، تبت یا عربستان راه بیندازد یا بتواند تمام قفقاز و هیمالیا را بخرد…

تالستوی می‌گوید که انسان فقط به سه آرشین زمین نیاز دارد.

این حرف مزخرف است.

این جنازه است که تنها به سه آرشین زمین ناز دارد، ولی آدم زنده باید تمام زمین را داشته باشد. مخصوصاً نویسنده…

نقل از کتاب «به‌سلامتی خانم‌ها» نشر آهنگ دیگر

سایت رسمی مدرسه نویسندگی راه‌اندازی شد

کانال مدرسه آنلاین نویسندگی در تلگرام